|                 Mosfet (Metal Oxide Semiconductor Field Effect  Transistör - Metal oksit yarı iletken alan etkili transistör) analog ve digital  devrelerde sık kullanılan bir alan etkili transistördür. 
 Mosfetler, JFET transistörler gibi üç bacaklıdır. Bu  bacaklar ; G (gate, normal transistörün base bacağı), S (source, kaynak) ve D  (drain, normal transistörün kollektörü) bacaklarıdır. D ucu ile S ucunun  çıkarıldığı  bögeye kanal denir.  Mosfetlerde gate bacağı ile kanal bölgesi arasında silisyum nitrat ve silisyum  oksit ile yalıtım yapılmıştır. Bu metal oksit tabaka çok ince olduğundan statik  elektriğe karşı oldukça hassastır. Bu nedenle mosfetlerin kullanımı ve  saklanmasında statik elektrik konusunda dikkatli olunmalıdır. Mosfetleri  lehimlerken kullanılan havya mutlaka topraklı olmalı ve düşük güçte  kullanılmalıdır.
 
 Mosfetlerin giriş empedansı yüksek, elektrodları  arasında iç kapasitansları ise çok düşüktür. Mosfet transistörler, JFET  transistörlerden ve normal transistörlerden daha yüksek frenkanslarda çalışabilirler.  Mosfet transistörlerin güç harcamaları düşüktür ve mekanik dayanımları  fazladır.
 
 Mosfet kanal bölgelerinde kullanılan maddelere göre N  tipi mosfet ve P tipi mosfet olmak üzere iki çeşittir. Çalışma şekline göre ise  mosfetler; enhancement (çoğaltan - arttıran kanallı) mosfetler ve depletion  (deplasyon - azaltan kanallı) mosfetler olarak iki çeşittir. Aşağıda n kanallı  ve p kanallı mosfetlerin yapıları gösterilmiştir.
 
                  
                    | N Kanallı Mosfet | P Kanallı Mosfet |  
                    |  |  |   Mosfet Çeşitleri
 Deplation (Deplasyon, Azaltan Kanallı) Mosfetler Deplasyon mosfetler normalde ''ON'' tipi mosfetlerdir, yani gate ucuna  uygulanan gerilimin değeri 0 V iken S ve D uçları arasında bir miktar akım  geçişi olur. Bu akım miktarı mosfetin gate bacağından uygulanan gerilim pozitif  yönde arttıkça yükselir. Mosfetin gate bacağına uygulanan gerilim negatif yönde  arttıkça ise S ve D uçları arasından geçen akım miktarı azalır. Aşağıda N  kanallı ve P kanallı deplasyon mosfetlerin sembolleri gösterilmektedir. 
                  
                    | N Kanallı Deplasyon Mosfet
 | P Kanallı Deplasyon Mosfet
 |  
                    |  |  |  N kanallı deplasyon mosfetlerde akım mosfetin D  ucundan S ucuna doğru N tipi maddenin içinden geçer.
 P kanallı deplasyon mosfetlerde ise akım tam tersine  mosfetin S ucundan D ucuna doğru P tipi maddenin içinden geçer.
 Enhancement (Çoğaltan Kanallı) MosfetlerEnhancement mosfetler azaltan kanallı mosfetlerin aksine normalde ''OFF''  durumunda olan mosfetlerdir. Enhancement mosfetlerin G ucuna gerilim  uygulanmadığı sürece D ve S uçları arasından akım geçmez. Enhancement  mosfetlerin sembolleri aşağıda gösterilmiştir. 
 
 
                  
                    | N Kanallı Enhancement Mosfet
 | P Kanallı Enhancement Mosfet
 |  
                    |  |  |  Deplasyon tipi mosfetler ile enhancement tipi  mosfetlerin sembolleri arasındaki tek fark D ve S uçları arasında kanalı temsil  eden çizginin enhancement tipi mosfetlerin sembollerinde kesik çizgiler ile  belirtilmiş olmasıdır. Bu sembolleştirmenin sebebi enhancement tipi mosfetlerin  yapısından kaynaklanmaktadır. Enhancement tipi mosfetlerde, mosfetin D ve S  uçları arasında fiziksel bir kanal yoktur. Bu nedenle enhancement mosfetlerin G  uçlarına 0 V gerilim uygulandığında S ve D uçları arasında akım geçiişi olmaz,  yani mosfet iletime geçmez. 
 N kanallı enhancement mosfetlerin gate ucuna +1 V  gerilim uygulandığında, N tipi maddenin birleşim yüzeyine yakın olan kısmında  (-) yüklü elektronlar toplanır. Bu elektronlar akım geçişi için kanal oluşturur  ve böyle mosfetin D ve S uçları arasında akım geçişi başlar. Çoğaltan kanallı  mosfetin gate ucuna uygulanan gerilim pozitif yönde arttırıldığında akım  geçişinin olduğu kanal da genişler ve D ve S uçları arasındaki akım miktarı  artar.
 
 P kanallı enhancement mosfetlerde ise durum terstir.  Bu tip çoğaltan kanallı mosfetlerde gate ucuna uygulanan gerilim -1 V iken P  tipi maddenin birleşim yüzeyine yakın olan kısmında (+) yükler toplanarak akım  geçişi için kanal oluşturur, böylece mosfetin D ve S uçları arasında akım geçişi  olur. P kanallı enhancement  mosfetlerin  gate ucuna uygulanan gerilim negatif yönde arttırıldığında akım geçişinin  sağlandığı kanal genişler ve D ve S uçları arasından geçen akım artar.
 
 * Bu makale Robotiksistem tarafından hazırlanmıştır. Robotiksistem.com kaynak gösterilmek kaydıyla kullanılabilir.  |