Direnç Çeşitleri, Ayarlanabilir Dirençler, Direnç Bağlantıları
   

Robotturk, Robotik Ürünler Sitesi

Üretim Şekline Göre Dirençler

Üretim şekillerine göre dirençler sabit değerli dirençler, değişken (ayarlı) dirençler, kademeli dirençler, entegre tipi dirençler ve smd tipi dirençler olarak sınıflandırılır.

Sabit Değerli Dirençler:

Sabit değerli dirençlerin değerleri, direnç üzerinden geçen akım veya gerilimin değerlerine göre ya da herhangi bir fiziksel müdahale ile değişmez. Bu tip dirençler 0.1 ohm ile 22 megaohm arasında değişen değer ve güçlerde üretilir. Ancak bu aralıktaki her değerde değil standart değerlerde dirençler üretilir.

Uygulamalarımızda bu standart değerler dışındaki dirençlere ihtiyaç olduğunda seri ya da paralel bağlamayla veya ayarlı dirençlerin kullanımıyla çözümlendirilir.


Değişken (Ayarlı) Dirençler:

Değişken dirençler yüksek dirençli tel sarımlı ya da karbondan üretilen ve hareket ettirilebilen ortak uçları sayesinde değerleri değiştirilebilen dirençlerdir. Bu tip dirençler devrelerde akım ve gerilim ayarlayıcı olarak kullanılır.

Ayarlı dirençlerin sağlamlıklarını kontrol etmek için ohmmetrenin probları ilk olarak direncin kenar uçlarına değdirilir ve okunan değerin direnç üzerinde yazılı değerle aynı olup olmadığı kontrol edilir. Daha sonra da problardan biri ayarlı direncin orta (hareketli) diğeri ise kenar uçlara sırasıyla değdirilirken direncin ayarı değiştirilir ve okunan direnç değerinin değişip değişmediği kontrol edilir. Değer değişiyorsa ayarlı direnç sağlamdır.

Yüksek akım ve gerilime dayanıklı olan değişken dirençlere reosta denir. Reostalar devrelerde akım ve gerilim ayarı yapabilmek için kullanılan elemanlardır.

Potansiyometre, Ayarlı DirençPotansiyometre (Pot):

Potansiyometrelerin direnç değerleri dairesel olarak döndürülebilen bir mil ya da yatay olarak hareket ettirilebilen bir sürgü ile değiştirilebilen dirençlerdir. Potansiyometreler üç bacaklıdır. 1 ve 3 nolu uçlar arasında sabit bir direnç vardır. Ortadaki uç ise 1 nolu uç ile 3 nolu uç arasında hareket eder. 1 nolu uçla arasındaki direnç azaldıkça 3 nolu uç arasındaki direnç artar.

Potansiyometre, PotUygulamalarda kullanılan farklı çeşitlerde potansiyometreler mevcuttur. Örneğin anahtarlı potlarda pot ile anahtar aynı gövdeye entegre edilmiştir. Böylece potansiyometrenin dönen mili ile hem açma kapama hem de direnç değerinin değiştirilmesi mümkündür. Bir başka pot çeşidi olan ve genellikle ses devrelerinde kullanılan sterio potansiyometrelerde ise iki potansiyometre bir gövdede birleştirilmiştir.


Trimpot, Ayarlı DirençTrimpot:

trimpotTrimpotların çalışma mantığı potlar ile aynıdır. Tek farkları direnç değerlerinin düz ya da yıldız uçlu tornavidayla değiştirilmesidir. Trimpotlar direnç değerlerinin arasıra değiştirilerek ayar yapılmasını gerektiren devrelerde kullanılır.

Çok Turlu (Vidalı Tip) Ayarlı Direnç:

Bu tip dirençlerde potansiyometrenin orta ucu yerine hareketli bir tırnağın kalın film direncin üzerinde konum değiştirmesi ile direnç değeri değiştirilmektedir. Hareket eden tırnak, sonsuz dişli özelliğinde bir vida üzerinde hareket etmektedir. Çok turlu ayarlı dirençlerde çok hassas direnç ayarı yapılabilir.

Kademeli Dirençler:

Kademeli dirençler çok ayaklı kademeli dirençler ve direnç kutuları şeklinde bulunmaktadır.

Çok ayaklı kademeli dirençler birkaç adet direncin bir gövde içine yerleştirilmesiyle oluşur. Böylece birkaç farklı değerde direnç elde edilmiş olur. Çok ayaklı kademeli dirençler devrelerde gerilim bölücü olarak kullanılmaktadır.

Direnç kutularında ise bir kutu içine yerleştirilmiş olan dirençlerin ayar düğmeleri ile değiştirilebilmekte ve böylece  istenen değerlerde dirençler elde edilebilmektedir. Bu tip dirençler genellikle ayar işlerinde ve deney yapmada kullanılır.

Entegre Tipi Dirençler:

Entegre dirençlerde bir çok direnç bir gövde içinde toplanmıştır. Bu tip dirençler çok karmaşık devrelerde montaj kolaylığı sağlamak için kullanılır.

SMD (Surface Mounted Device) Dirençler:

SMD devre elemanları SMT (Surface Mounted Technology) ile üretilen küçük boyutlardaki devre elemanlarıdır. SMD dirençlerin değerleri üzerlerinde belirtilmiştir. Bu belirtmelerde en sondaki değer çarpandır. Örneğin 180 = 18 ohm gibi.

SMD dirençlerin akım ve güç değerleri çok düşük olduğundan düşük akım çeken devrelerde kullanılabilirler. SMD dirençlerin montajı için ince uçlu kaliteli bir havya ve hassas çalışma gerekir.

* Bu makale Robotiksistem tarafından hazırlanmıştır. Robotiksistem.com kaynak gösterilmek kaydıyla kullanılabilir.
Önceki Sayfa Sonraki Sayfa Sonraki Sayfa
robotik