Köprü Diyotlar
İki veya dört diyotlu köprü diyotlar bulunmaktadır.
İki diyotlu köprü diyotlar orta uçlu trafolu tam dalga doğrultmaç devrelerinin yapımında kullanılır. Üç bacaklı olan bu diyotların kenardaki bacaklarına AC uygulanıp, ortadaki bacaktan DC çıkış alınır. Bu tip diyotlar günümüzde çok az kullanılmakradır.
Dört diyotlu köprü diyotlar dört adet doğrultmaç diyodu içeren dört bacaklı diyotlardır. Bu tip diyotların gövdelerinin üzerinde ~ işareti bulunan bacaklar AC giriş uçları, + ve - işaretlerinin bulunduğu bacaklar ise DC çıkış uçlarıdır.
Zener Diyot
Zener diyotlar uçlarına uygulanan gerilimi sabit tutmaya yarayan diyotlardır. Yan tarafta zener diyotun simgesi ve ters polarmaya karşı tepkisi görülmektedir. Bu tip diyotlarda P ve N tipi yarı iletkenlerin katkı maddeleri doğrultmaç diyotlarına göre biraz daha fazladır. Zener diyotlar normal diyotların delinme gerilimi noktansından faydalanılarak yapılmıştır. Zener diyot dogru polarmada normal diyot gibi çalışır. Ters polarmada ise zener diyota uygulanan gerilim zener voltajı 'nın altında ise zener yalıtıma geçer. Fakat bu voltajın üzerine çıkıldığında zener diyotun üzerine düşen gerilim zener voltajında sabit kalır. Üzerinden geçen akım degişken olabilir. Zenerden arta kalan gerilim ise zenere seri bağlı olan direncin üzerine düşer. Üretici firmalar 2 volttan 200 volt değerine kadar zener diyot üretirler. Bu voltaj değeri üretim aşamasında katkı maddesi miktarı ayarlanarak belirlenir.
Yukarıdaki resimde zener diyotun doğru ve ters polarlamalı olarak bağlandığı devreler gösterilmektedir. Zener diyot ilk devredeki gibi doğru polarlamalı bağlanıp gerilim yavaş yavaş arttırıldığında elemanın üzerinden geçen akım da artar. Zener diyot ikinci devredeki gibi ters polarlamalı bağlanıp gerilim yavaş yavaş arttırıldığında ise elemandan geçen akımın belli bir gerilim değerine kadar çok az olup, gerilim zener voltajını aştığında ise geçen akımın aniden çok yüksek bir değere çıktığı görülür. Zener diyotlar bu özelliklerinden dolayı voltajı belli bir değerde sabit tutma, sinyal kırpma ve eleman koruma gibi amaçlar için kullanılırlar.
Zener diyotların sağlamlığı ohmmetre ile kontrol edilebilir. Eğer zener diyotun iki ucu arasında bir yönde küçük
300 R - 3000 R, diğer yönde ise büyük 50 K - 200 K değerleri okunuyorsa zener diyot sağlamdır.
* Bu makale Robotiksistem tarafından hazırlanmıştır. Robotiksistem.com kaynak gösterilmek kaydıyla kullanılabilir. |